واکنش سازنده‌های مسکن به دو عامل مخرب جریان رونق ساختمانی طی ماه‌های اخیر، در آمار رسمی منعکس شد.
به
گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا به نقل از دنیای اقتصاد از نبض ساخت و
سازهای مسکونی در پایتخت حاکی است: این بازار در ماه پایانی بهار ۹۷ در
مسیر صعود تیراژ احداث واحد مسکونی جدید، تحت تاثیر متغیرهای خارج از
اختیار فعالان ساختمانی متوقف شد و جریان رشد ماهانه و فصلی عرضه آپارتمان
که به شکل خفیف اما محسوس در نیمه دوم سال ۹۶ شروع شده بود، در خرداد‌ماه
وارونه شد.
گراف به‌دست آمده از یک آمار رسمی درباره حجم صدور پروانه ساختمانی با
کاربری مسکونی در تهران نشان می‌دهد: ساخت و ساز در بهار امسال با رفت و
برگشت معنادار همراه بوده است. تیراژ ساخت واحد مسکونی در پایتخت بعد از
تعطیلی بازار در فروردین ۹۷، در مسیر رشد ماهانه -که از سال قبل ایجاد شد-
۸۵ درصد در اردیبهشت ماه افزایش پیدا می‌کند. اما در خرداد ۹۷، شیب تغییرات
ماهانه تیراژ ساخت مسکن نه تنها از حالت مثبت خارج میشود که ۲۲ درصد نیز
کاهش می‌یابد. افت قابل توجه (رشد منفی) تیراژ ساخت در خرداد نسبت به
اردیبهشت، بر روند تغییرات نقطه‌ای ساخت و ساز تاثیر داشته به‌طوری که شیب
تغییرات نقطه‌ای تیراژ ساخت مسکن –تغییرات نسبت به ماه مشابه سال گذشته- از
۲۵ درصد در اردیبهشت ۹۷ به کمتر از ۹ درصد در خرداد ۹۷ تنزل پیدا کرده
است.
با این حال، وضعیت ساخت و ساز در فصل بهار به دلیل قله‌پیمایی تیراژ
پروانه‌ها در اردیبهشت، مناسب ارزیابی میشود. در سه ماه اول امسال نزدیک
به ۲۰ هزار واحد مسکونی جدید در تهران ساخته شد که ۳۱ درصد نسبت به سه ماه
اول سال گذشته، افزایش پیدا کرده است. نبض ساخت و ساز تقریبا از اواخر سال
گذشته به دنبال پیش‌رونق معاملات خرید مسکن در تهران، از وضعیت رکود خارج
شد اما «توقف» جریان رونق در خرداد ماه که به احتمال زیاد به تیر ماه نیز
سرایت کرده است در صورت تداوم می‌تواند برای آینده عرضه مسکن تبعات داشته
باشد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» درباره عوامل ایستایی بازار ساخت و ساز در
ماه‌های اخیر نشان می‌دهد: شوک هزینه‌ای ناشی از جهش قیمت مصالح ساختمانی و
بهای خرید زمین (ملک کلنگی) از یکسو و همچنین نااطمینانی اقتصادی ناشی از
التهاب بازارهای ارز و سکه از سوی دیگر باعث توقف جریان رونق ساختمانی و
ریزش تیراژ پروانه‌ها در پایان بهار امسال شده است. بهار امسال متوسط قیمت
انواع مصالح ساختمانی در تهران- مورد استفاده در مراحل مختلف ساخت و ساز-
بر اساس آمار رسمی ۲۷ درصد نسبت به بهار سال گذشته افزایش پیدا کرد. در این
میان، میانگین قیمت مصالح مورد نیاز برای شروع ساخت و ساز از جمله آهن
آلات ساختمانی با جهش ۷۲درصدی روبه‌رو شد. رشد فصلی میانگین قیمت انواع
مصالح ساختمانی در بهار امسال نیز به نرخ ۱۲درصد رسید که آهن آلات نیز
همچنان با بیشترین رشد (۲۱ درصد) همراه شد.
میزان جهش قیمت مصالح اساسی در خرداد و تیر به مراتب بیشتر از متوسط فصل
بهار بوده است. علاوه بر تب قیمتی بازار مصالح ساختمانی، در بازار ملک
کلنگی پایتخت نیز قیمت‌ها در بهار امسال با جهش مواجه شد. متوسط قیمت زمین
مسکونی در تهران به روایت آمار رسمی بیش از ۳۰ درصد در بهار امسال نسبت به
بهار پارسال افزایش پیدا کرد. تیر ماه امسال در برخی مناطق تهران که کانون
ساخت و ساز به حساب می‌آید، قیمت ملک کلنگی تا دو برابر افزایش پیدا کرد.
این دو فاکتور هزینه‌ای باعث شد دسته بزرگی از سازنده‌ها برای شروع
پروژه‌های جدید ساختمانی به رغم تمایل اولیه ناشی از رونق معاملات فروش
آپارتمان، نتوانند اقدام کنند و در نتیجه، کاهش تیراژ صدور پروانه ساختمانی
رقم بخورد. در این میان، التهاب بازارهای موازی و ابهام درباره آینده
اوضاع اقتصادی، در نقش عامل مکمل رشد هزینه‌ها، بر تضعیف جریان ساخت و ساز
تاثیر گذاشت. بخشی از سرمایه‌ها که می‌توانست طی ماه‌های اخیر صرف
فعالیت‌های ساختمانی شود، وارد بازارهای ملتهبی همچون بازار سکه شد. به رغم
سکته ساخت و ساز در خرداد ماه، معدل تیراژ ساخت مسکن در فصل بهار امسال به
لحاظ میزان انطباق با نیاز بازار، در سطح نسبتا قابل قبولی دارد اما اثر
عوامل کاهنده جریان عرضه می‌تواند این سطح را کاهش دهد. سال گذشته در تهران
۷۰ هزار واحد مسکونی جدید ساخته شد. نیاز حداقلی بازار مسکن پایتخت به
عرضه جدید با توجه به میزان ازدواج‌ها و همچنین نرخ تخریب و نوسازی و
موجودی خالص حاصل از ساخت و ساز، حول و حوش سالانه ۱۰۰ هزار واحد مسکونی
ارزیابی میشود. از هر ۵ واحد مسکونی جدید، ۲ واحد برای جبران واحدهای
مسکونی تخریب شده، صرف میشود.